Konferencja niemiecko-polska „Die Zukunft des Strafrechts – Przyszłość prawa karnego”
W dniu 8 września 2012 r. odbyła się w Opactwie oo. Benedyktynów w Tyńcu polsko-niemiecka konferencja zatytułowana „Przyszłość prawa karnego”. Uczestnicy tej konferencji podjęli próbę odpowiedzi na pytanie, w jakim kierunku będzie zmierzała nauka, tworzenie i stosowanie prawa karnego – zarówno materialnego, jak i procesowego. Referaty wprowadzające do dyskusji przedstawili: ze strony niemieckiej: prof. Dr. Thomas Weigend, ze strony polskiej – dr hab. Włodzimierz Wróbel, prof. UJ. Wydźwięk obu referatów, jak też większości wypowiedzi uczestników dyskusji, był pesymistyczny. Wskazywano na prawdopodobną utratę znaczenia dogmatyki prawa karnego, sztandarowych zasad takich jak przykładowo nullum crimen sine lege czy nemo tenetur, zmianę sposobu typizacji i sankcji karnych, ekonomizację prawa itp. Podkreślano również fakt, iż zmiany w prawie wymuszone będą rozwojem technologicznym, funkcjonowaniem nowych „światów” (tzw. wirtualnych). W ocenie uczestników konferencji, istnieje niebezpieczeństwo, że prawo karne stanie się instrumentem polityki w jeszcze większym stopniu niż jest to dotychczas. Jednym słowem, należy się liczyć nie z powierzchownymi reformami, lecz raczej z fundamentalnymi zmianami w prawie karnym – tyle że rozciągniętymi w czasie.
Am 8 September 2012 fand die polnisch-deutsche Konferenz „Die Zukunft des Strafrechts“ in der Benediktiner Abtei Tyniec in der Nähe von Krakau statt. Die Teilnehmer der Konferenz versuchten die generelle Frage zu beantworten, in welche Richtung sich Wissenschaft, Gesetzgebung und Anwendung des materiellen Strafrechts und des Strafverfahrens entwickeln werden. Die die Diskussion einleitenden Referate wurden vom Prof. Dr. T. Weigend – von der deutschen Seite, und vom Dr. habil. Włodzimierz Wróbel, Professor der Jagiellonischen Universität – von der polnischen Seite, vorgetragen. Sowohl die Ergebnisse der Referate als auch die meisten Äußerungen der Diskussionsteilnehmer waren eher pessimistisch. Hervorgehoben wurden unter anderen: Verlust an der Bedeutung der strafrechtlichen Dogmatik und der Grundprinzipien des Strafrechts (wie z.B. nullum crimen sine lege oder nemo tenetur), Änderungen in der Typenbeschreibung der Tatbestände und im Bereich der strafrechtlichen Sanktionen, Ökonomisierung des Rechts. Es wurde auch darauf hingewiesen, dass Änderungen im Recht durch die technologische Entwicklung und das Funktionieren der neuen (insb. virtuellen) Realitäten erzwungen werden. Es bestünde auch die Gefahr, dass das Strafrecht ein Instrument der Politik in einem größerem Ausmaß als bisher sein würde. Man sollte also nicht oberflächliche Reformen, sondern eine tiefgreifende, obwohl länger andauernde Wandlung des Strafrechts erwarten.
