Penalizacja złożenia fałszywego oświadczenia majątkowego przez osobę pełniącą funkcję publiczną. Wybrane aspekty dotyczące bezprawności, systematyki przepisów oraz dobra prawnie chronionego.

Autor: Marek Sławiński
Data publikacji: 13 kwietnia 2015
Pozycja w wydaniu internetowym: 2/2015

Artykuł porusza kilka wybranych zagadnień dotyczących przepisów penalizujących składanie fałszywych oświadczeń majątkowych przez osoby pełniące funkcje publiczne. Rozważania koncentrują się przede wszystkim wokół płaszczyzny bezprawności tych przepisów oraz chronionego przez nie dobra prawnego. Bliższej analizie poddane zostały regulacje przewidujące obowiązek składania takich oświadczeń oraz przewidywane w aktualnym stanie prawnym sposoby sankcjonowania jego naruszeń w tym te, przewidywane przez prawo karne. Autor odnosi się także do niektórych rozwiązań planowanych w projekcie ustawy o oświadczeniach majątkowych składanych przez osoby pełniące funkcje publiczne.

Streszczenie: Opracowanie porusza problematykę dotyczącą obowiązku składania oświadczeń majątkowych przez osoby pełniące różnorodne funkcje publiczne. Tego rodzaju przepisy są aktualnie zawarte w kilkunastu ustawach i obejmują swoim zasięgiem liczną kategorię funkcjonariuszy publicznych, członków określonych służb mundurowych oraz przedstawicieli niektórych zawodów. Niejednokrotnie realizację obowiązku składania tych oświadczeń majątkowych zagwarantowano za pomocą sankcji karnych. W ramach niniejszego opracowania podjęto się analizy płaszczyzny bezprawności tych przestępstw oraz chronionego przez nie dobra prawnego. W tym celu zaprezentowano charakterystykę obowiązku składania oświadczeń majątkowych, który – w swych zasadniczych założeniach – nie różni się na gruncie poszczególnych ustaw. Pozwala to zatem na posługiwanie się w tym kontekście pojęciem instytucji oświadczenia majątkowego. Przedstawiono także przyjmowane przez ustawodawcę rozwiązania dotyczące sposobu uregulowania tego obowiązku, a także różne sposoby sankcjonowania jego naruszeń, w tym za pomocą odpowiedzialności karnej. W przypadku tego ostatniego reżimu odpowiedzialności podkreślić wypada, iż ustawodawca posługuje się kilkoma, analogicznie zbudowanymi, czynami zabronionymi. W opracowaniu odwołano się także do projektowanych rozwiązań dotyczących oświadczeń majątkowych

mgr Marek Sławiński – doktorant w Katedrze Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego